توکن های رای گیری ، کاربرد جدید و شگفت انگیز برای توکن ها



۲۹ آبان ماه ۱۳۹۷



گاهی کاربردهای یک تکنیک و یا ابزاری خاص ، بسیار گسترده تراز کاربرد مورد نظر مبتکرو سازنده اصلی است . به همین دلیل معمولا توسعه دهندگان درعمل ، کارکردهای جدیدی را نیز مورد استفاده وآزمایش قرارمی دهند و اصلا بعید نیست ، کارکردهای جدید تبدیل به اصلی ترین کاربرد آن تکنیک ویا ابزارشوند و کارکرد اولیه را به حاشیه برانند !


دراین مقاله به کاربرد توکن ها می پردازیم و خواهیم دید محبوبت آنها ، درقالب تولید آسان نوعی رمزارز ، بسیار چشمگیربوده است . شاید به همین دلیل سرنوشت توکن ها ، از ابتدا بگونه ای رقم خورد که بسیاری ازامتیازات جانبی آنها نادیده گرفته شوند و عملا کاربردی پیدا نکنند . تا امروز نیز، پیشرفت های امنیتی و استانداردهای جدید توکن ها ، فقط متمرکز برهمان کاربرد اصلی و اولیه بوده است





تاریخچه ظهورتوکن ها و کاربرد اصلی و اولیه آنها



​انتشاراستاندارد ERC-20 توسط آقای Fabian Vogelsteller را شاید بتوان ، شروعی برای توکن های کاربردی ، دربستر بلاکچین دانست . به این ترتیب که برنامه نویسان و توسعه دهندگان ، از اواخرسال ۲۰۱۵ عملا توانستند توکن های منحصر بقرد خود را به سادگی روی بلاکچین اتریوم ، ثبت و راه اندازی کنند . تراکنش توکن ها نیز روی بلاکچین اتریوم ذخیره می شد و توکن ها برخلاف رمزارزها ، احتیاجی به بلاکچین اختصاصی نداشتند . البته تنها تفاوت توکن ها با رمزارزهایی مثل بیت کوین و یا اتر، نداشتن بلاکچین اختصاصی نبود ، بلکه توکن های اولیه ، ضعف هایی نیزداشتند وبه همین دلیل ازهمان ابتدا ، تلاش های زیادی برای رفع نواقص و بالابردن امنیت و کاربرد توکن های ERC-20 صورت گرفت



ERC-20 >> Token standard







موضوع مهم دیگر ICO ها هستند Initial Coin Offering که بلافاصله مفهوم آنها با توکن ها‌ گره خورد و نظرهمه را جلب کرد . افراد می توانستند برای تامین مالی پروژه خود ، به راحتی توکن های اختصاصی خود را به همه مردم دنیا بفروشند ! برای راه اندازی یک ICO از نظر تکنیکی فقط چند روز وقت لازم بود و توکن های خریداری شده توسط مردم ، شانس این را داشتند که در بازارهای ثانویه ، رشد قیمت داشته باشند و ..... همه چیز برای یک تجربه جهانی هیجان انگیزآماده بود وبه سرعت شاهد یک تجارت میلیارد دلاری بودیم


البته بعضی از ICO ها رمزارز اختصاصی خود را داشتند و توکن عرضه نکردند، و بعضی مثل شبکه EOS فقط بصورت موقت ازتوکن های ERC-20 استفاده نمودند و ..... ولی به هرحال ، درکناراین موفقیت ها ، متاسفانه شاهد بودیم که هدف بیش ازنصف ICO ها عملا سوء استفاده ازاعتماد مردم بود . معمولا عامل اصلی وقوع این مشکلات ، کافی نبودن اطلاعات مردم یا نداشتن ضوابط و مقرارت حقوقی و .... اعلام می شود ولی همیشه می توان با توسعه نرم افزارها و تنظیم چارچوب های بهتر، مشکلات را کاهش داد . بعنوان مثال اخیرا شخص آقای Fabian Vogelsteller چارچوب جدیدی را برای ICO ها معرفی کرد که به گفته او شفاف تر و مسئولیت پذیرتراست و RICO نام دارد Responsible Initial Coin Offering Framework دراین چارچوب جدید ، سرمایه گذاران می توانند درمراحل مختلف پروژه ، انصراف دهند و پول خود را پس بگیرند





حقیقت این است که ، توکن ها حتی قبل از بدست آوردن استانداردهای قابل قبول ، به سرعت در ICO ها ، یعنی یک تجارت میلیارد دلاری جدید ، به کارگرفته شدند و دراین اتمسفر شاید طبیعی باشد که ویژگی ها و کارکردهای دیگرتوکن ها ، موقتا فراموش شوند



جستجو برای کاربردهای بیشتر



همانطورکه ملاحظه فرمودید ، فقط با یک قرارداد هوشمند بسیارساده ، تعداد مشخصی از توکن های منحصربفرد ، تولید می شوند و بلافاصله مبادله آنها می تواند بعنوان نوعی از رمزارزها ، آغازگردد . دربسیاری موارد با گذشت زمان درمبادلات بعدی ، حتی ارزش توکن ها افزایش می یابد . به همه این دلایل ، کاربرد توکن ها برای راه اندازی ICO یا RICO و یا تبادلات دیگراقتصادی ، مورد استقبال قرارگرفت . البته عده ای نیزکاربرد توکن ها را برای اقتصاد اطلاعاتی پیشنهاد دادند و مباحثی مثل اقتصاد توکنی نیز مطرح شد



Functional Token





درهمه این موارد ، توکن ها نشان می دهند که شخص یک دارائی قابل تجارت دارد . این دارائی می تواند پول ، حواله طلا ، آیتم های بازی کامپیوتری و یا ..... باشد . اما ثروت و دارائی اشخاص می تواند دارائی های غیرقابل تجارت هم باشد ، مثلا مجوزهای اجتماعی معمولا دارائی غیرقابل تجارت محسوب می شوند . حالا سوال این است که آیا توکنیزه کردن این نوع دارائی ها ، می تواند جالب و کاربردی باشد؟ دربسیاری موارد جواب مثبت است . ولی دراین مقاله ما فقط موضوع توکن های رای گیری را مطرح می کنیم و خواهیم دید ، کاربرد توکن های رای گیری بسیار کاربردی و حتی شگفت انگیزاست



قراردادهای هوشمند ، توکن ها و رای گیری



اگر با قراردادهای هوشمند آشنا باشید ، حتما می دانید که موضوع رای گیری ، یکی ازاولین کاربردهای پیشنهادی برای این قراردادها می باشد . حتی در سایت اصلی زبان سولیدیتی که اصلی ترین زبان برنامه نویسی برای قراردادهای هوشمد روی شبکه اتریوم است ، دو مثال برای کاربرد قراردادهای هوشمند ذکرشده است که یکی ازاین مثال ها ، نوعی سیستم رای گیری است . ضمنا کدهای لازم برای این مثال ها هم آورده شده است تا برنامه نویسان بتوانند عملا با قابلیت ها و کدهای سولیدیتی بیشتر آشنا شوند . البته نباید فراموش کنیم که به هرحال مشکلاتی وجود دارد ، مثلا درشبکه اتریوم ، شرکت کنندگان در رای گیری باید خودشان هزینه Gas را بپردازند ، ولی حتی این مشکل هم درشبکه EOS به نوعی حل شده است


پس درنگاه اول به نظر می رسد ، تکنولوژی بلاکچین نیازی به توکن ها برای راه اندازی انواع رای گیری نداشته باشد . مثلا می توان با خلاقیت ، قراردادهای هوشمند رای گیری با قابلیت های متفاوت طراحی کرد . پس توکن های رای گیری برای ما چه می کنند ؟ جواب این است که توکن های رای گیری می توانند به صورت شگفت انگیزی رای گیری را ملموس ، کاربردی و آسان کنند ، و شما با کمک این توکن ها می توانید انواع رای گیری را مثلا به یک سامانه و یا یک وبسایت ها سفارش دهید و بلافاصله مطابق سفارش شما همه مقدمات رای گیری ، بصورت رایگان و یا با هزینه ناچیز، فراهم شود . حتی می توانید همزمان با انتخابات ، انواع نظرسنجی را برای بعد ازانتخابات برنامه ریزی کنید


مسلما رای گیری، طیف بسیار گسترده ای از موضوعات اجتماعی را شامل می شود . رای گیری می تواند برای انتخاب نماینده دانش آموزان یک کلاس و یا برای انتخاب هیئت مدیره یک شرکت باشد و گاهی همه پرسی دریک کشور چند صد میلیونی مورد نظراست . ولی به هرحال درهرانتخاباتی ، رای دهندگان و همچنین نامزدهای انتخاباتی تعریف خاصی دارند ، مثلا مقرر می شود که همه دانش آموزان یک کالج می توانند به تعدادی محدودی از نامزدهای انتخاباتی رای دهند . درحقیقت افراد مجوزانتخاب کردن و یا انتخاب شدن را همیشه قبل از رای گیری دریافت می کنند . این مجوزها را می توان نوعی از دارائی های غیر قابل تجارت افراد محسوب کرد . ما دراین ایده ، مجوز رای دهندگان را بصورت توکن دراختیارشان می گذاریم ! تا بتوانند به راحتی و درامنیت کامل در انتخابات شرکت کنند



Functional Token >> Voting





ضمنا خواهیم دید ، موضوعات دیگری مثل مخفی بودن آرا ، اختصاص رای بیشتر برای بعضی رای دهندگان که مثلا سهام بیشتری دریک شرکت دارند ، طراحی نظرسنجی درطول نمایندگی منتخبین مردم و ..... چگونه با استفاده از توکن های رای گیری ، بسیار آسان و کم هزینه صورت می گیرد



توکن های رای گیری چگونه کار می کنند ؟



عملکرد این توکن ها بسیارساده است . توکن های رای گیری بعنوان مجوز شرکت در انتخابات به حساب کاربری یا والت رای دهندگان ارسال می شود . این توکن ها انحصارا برای یک انتخابات خاص و دقیقا به تعداد کسانی که مجوزشرکت درانتخابات را دارند ، تولید و توزیع می شود . پس از دریافت توکن ها ، رای دهندگان می توانند توکن ها را در طول زمان رای گیری فقط به یکی از والت هایی بفرستند که به نام هریک از نامزدهای انتخاباتی ایجاد شده است . به این ترتیب درپایان زمان رای گیری ، برنده قطعی انتخابات کسی خواهد بود که توکن های بیشتری دریافت نموده است . اگردرزمان انتخابات بعضی توکن ها ارسال نشوند ، به معنی این است که بعضی رای دهندگان از مجوز خود برای رای دادن استفاده نکرده اند و مسلما توکن ها ارسال نشده ارزش دیگری نخواهند داشت


حساب کاربری و یا والت نمایندگان همیشه قابل رویت است ولی رای شرکت کنندگان مخفی خواهد بود ، ومسلما هیچ خدشه و تقلبی درانتخابات امکان ندارد. اگر رای دهندگان براساس سهام خود حق رای داشته باشند ، به راحتی بر اساس سهام ، توکن های بیشتریا کمتری دریافت می کنند . اگر نظرسنجی درآینده مورد نظر باشد ، می توان از همان ابتدا توکن های نظرسنجی همراه توکن های انتخابات ارسال شود . حتی شبیه روش RICO شاید بتوان روشی را برای پس گرفتن رای ! طراحی کرد تا محبویت نمایندگان انتخاب شده ، در طول دوره انتخابی آنها مشخص باشد و ...... برای شبکه هایی مثل اتریوم که هزینه Gas برای رای دهندگان اجباری است ، می توان این هزینه را همراه و همزمان با توکن های رای گیری ، توزیع کرد تا رای دهندگان پرداختی نداشته باشند و مثلا درگیر خرید کمی اترنشوند



Roman_Election





البته به هرحال ، بدون استفاده از توکن ها نیز می توان رای گیری را در شبکه های غیر متمرکز طراحی کرد و حتی شاید همین نتایج را گرفت . ولی همانطور که گفته شد اولین امتیازو ویژگی این طرح این است که برای کاربران عادی ، مفهوم توکن بسیارملموس و قابل فهم است . آنها حق رای خود را با دریافت توکن ، احساس خواهند کرد . و فقط کافی است به آنها اطمینان داده شود که تعداد توکن های تولید شده دقیقا با تعداد قانونی رای دهندگان برابراست ونتیجتا هیچ فسادی قابل تصورنیست . امتیاز دیگراین روش این است که برای تمام انتخابات کوچک و بزرگ می توان انواع توکن های رای گیری را به حساب کاربری یا والت انتخاباتی اشخاص ، ارسال کرد . افراد جامعه کافیست مانند داشتن ایمیل ، یک والت انتخاباتی داشته باشند تا بتوانند انواع توکن های رای گیری را در والت خود دریافت کنند ، و با ارسال توکن های رای گیری و به راحتی ارسال یک ایمیل ، درانواع انتخابات شرکت کنند . درادامه این ویژگی ها را با یک مثال فرضی ، بیشتر توضیح می دهیم



مثالی برای VTS «سامانه توکن های رای گیری»



یک - یک سامانه یا وبسایت را برای راه اندازی انواع و اقسام رای گیری تصورکنید که در ادامه و به اختصار آن را VTS می نامیم .


دو - همه افراد جامعه همیشه می توانند به VTS مراجعه کنند و یک حساب کاربری ، شامل یک والت و یک ایمیل ، دریافت نمایند .


سه - افراد ، موسسات و اداراتی که قصد راه اندازی هرگونه رای گیری را دارند ، با مراجعه به VTS ابتدا چند سوال را جواب می دهند : تعداد و لیستی از حساب کاربری تمام شرکت کنندگان انتخابات را ارائه می دهند . نام نامزدها یا موارد انتخاباتی را مشخص می کنند . اگر برای نظرسنجی میاندوره ای به توکن نیاز دارند ، اطلاع می دهند . اگرسهم انتخاباتی شرکت کنندگان متفاوت باشد و یا ...... همه را در پرسشنامه VTS ذکر می کنند . درانتها نیز هزینه اعلامی VTS توسط افراد برگزار کننده پرداخت می گردد و همزمان کاررسمی VTS شروع می شود .


چهار- ابتدا VTS یک قرارداد هوشمند را مطابق اطلاعات پرسشنامه تهیه می کند . این کار ساده ای است زیرا اکثر کدهای برنامه نویسی لازم برای تولید و توزیع توکن های رای گیری و ..... در انواع انتخابات ، مشابه خواهد بود و VTS می تواند بصورت اتومات این کار را انجام دهد . سپس این قرارداد درشبکه بلاکچین اتریوم یا EOS یا .... ثبت و راه اندازی می شود .


پنج - توکن های رای گیری تولید شده ، مطابق قرارداد هوشمند به والت شرکت کنندگان مجاز انتخابات ، ارسال می شود و همزمان یک نسخه از قرارداد هوشمند ، بلاک ثبت شده و هرنوع اطلاعات و راهنمایی لازم ، به ایمیل شرکت کنندگان پست می شود .


شش - شرکت کنندگان فقط می توانند در طول زمان رای گیری ، این توکن ها را به والت یکی از نامزدهای انتخاباتی ارسال کنند و برنده انتخابات به این طریق مشخص خواهد شد .


هفت - افراد دراین روش ، ظرف مدت چند ثانیه می توانند درچندین انتخابات کم اهمیت یا پراهمیت و همینطورانواع نظرسنجی ، شرکت نمایند . بدلیل استفاده از تکنولوژی بلاکچین ، رای شرکت کنندگان مخفی و محفوظ است و نگرانی برای فساد و خدشه درانتخابات وجود ندارد .


هشت - هزینه Gas توسط برگزارکننده انتخابات بصورت یکجا به VTS پرداخت می شود ولی حتی می شود این هزینه را درقالب مقدارکمی اتر و یا یک «توکن پستی» شبیه تمبرپستی ! همزمان با توکن های رای گیری ، به والت شرکت کنندگان ارسال کرد .



Voting Token System >> VTS





نیازجامعه به VTS درطول زمان زیاد می شود و از انتخاب یک نماینده برای یک تعداد دانش آموز تا انتخابات و نظرخواهی حکومت ها برای اداره کشور، گسترش می یابد . همچنین بدلیل سهولت ، ارزانی و مطمئن بودن روش ، حتی پاسخگوی نیازهای جدید و جزئیات بیشتری درنظرخواهی ها خواهد بود .این روش با استفاده از مزیت های تکنولوژی بلاکچین می تواند بستر تحول و پیشرفت دردموکراسی دنیای امروز باشد.



جمع بندی بحث



برای توکن های رای گیری می توان ازاستانداردهای فعلی استفاده کرد و یا برای کاربرد بهتر و بیشتراز آنها ، استانداردهای جدیدی را پیگیری کرد تا مثلا شبیه RICO پس گرفتن رای ! در طول زمان ممکن شود و یا ...... البته طراحی های ساده برای کاربران نهایی End users در رونق این توکن ها بسیارموثراست . تصورداشتن حق رای با دریافت توکن های رای گیری ، همیشه برای کاربران خوشایند است و حتی ریشه تاریخی دارد . توکن های رای گیری ، تبلور یکی ازدارایی های غیرقابل تجارت افراد جامعه است .


همچنین می توان برای افراد جامعه ، دارایی های غیرقابل تجارت دیگری را نیز به شکل توکن در نظرگرفت . اگراین دارایی ها مانند رای گیری ، یک فرآیند اجتماعی را شکل دهند ، این توکن ها نیز مانند توکن های رای گیری ، پرکاربرد می شوند .





ضمنا فراموش نکنیم کاربرد توکن ها ، حتی محدود به دارائی قابل تجارت و دارائی غیر قابل تجارت نمی شود ! بلکه کاربرد توکن ها می تواند اشکال دیگری داشته باشد . مثلا برای آثارباستانی ، آثارهنری یک هنرمند معروف و یا تولید کننده ساعت ، جواهرآلات و ..... که تعداد محدودی محصول گرانبها تولید می نمایند ، توکن ها می توانند نقش جواز و سند بی نام را برای خریداران محصولات بازی کنند .


متاسفانه این آثار ومحصولات ، همیشه درخطر جعل شدن و یا دزدیده شدن وانتقال به نقاط دیگر جهان هستند . ولی معمولا کسی نمی تواند همزمان با خود اثر، توکن های مخصوص این آثارو محصولات را نیز بدزدد ! ضمنا این توکن ها قابل جعل نیستند . درتکنولوژی بلاکچین ، تعداد توکن ها وهمچنین زمان تولید توکن ها ، مطابق قرارداد هوشمند ، دقیقا مشخص است و حتی می توان برای یک اثرهنری یا باستانی ، فقط یک توکن منحصر بفرد درتاریخ مشخص تولید کرد .


درهمین جا مقاله را پایان می دهیم و خوشحال خواهیم شد دیدگاه شما را راجع به توسعه و انواع کاربردهای توکن های بلاکچینی بدانیم . ضمنا امیدواریم مطالب و ایده های این مقاله ، نظرشما را جلب کرده باشد .



۲۹ آبان ماه ۱۳۹۷